สวัสดิการดีเกินไปคือการทุจริต! / โดย ดร.โสภณ พรโชคชัย

ช่วงท้ายปีเช่นนี้มักมีข่าวจ่ายโบนัสให้พนักงาน เมื่อปีที่แล้วมีวิสาหกิจพัฒนาที่ดินแห่งหนึ่งจ่ายโบนัสถึง 22 เดือน แต่ที่จั่วหัวว่า “สวัสดิการดีเกินไปคือการทุจริต” นั้น ไม่ได้หมายถึงวิสาหกิจดังกล่าว ที่วิสาหกิจบางแห่งสามารถจ่ายโบนัสได้สูงๆ เพราะพนักงานไม่ใช่ปัจจัยการผลิตหลัก เช่น วิสาหกิจพัฒนาที่ดินมีที่ดินและอสังหาริมทรัพย์เป็นปัจจัยการผลิตหลัก ปัจจัยการผลิตหลักของธนาคารคือเงินต่อเงิน พนักงานเป็นเพียงกลไกหนึ่งเท่านั้น จึงมีการโละเก่ารับใหม่อยู่เรื่อยๆ ปัจจัยการผลิตหลักของโรงงานคือเครื่องจักร คนเป็นเพียงกลไกส่วนเล็กๆ ถ้าวิสาหกิจเหล่านี้ประสบความสำเร็จก็สามารถจ่ายโบนัสได้มหาศาล แต่วิสาหกิจที่ใช้คนเป็นปัจจัยการผลิตหลักไม่อาจจ่ายโบนัสได้มากมาย บางท่านอาจงงว่าสวัสดิการที่ดีเกินไปเกี่ยวอะไรกับ CSR (Corporate Social Responsibility หรือความรับผิดชอบต่อสังคมของวิสาหกิจ) เพราะนึกว่า CSR คือการอาสาทำดีกับสิ่งแวดล้อมและสังคมเป็นหลัก แต่ในความเป็นจริง CSR คือการมีวินัย ไม่ข้องแวะกับการคอร์รัปชันหรือการโกงกิน สังเกตได้ว่าวิสาหกิจขนาดใหญ่ที่กำไรงามๆบางประเทศจะแบ่งผลประโยชน์ให้ พนักงานอย่างเต็มอิ่ม แง่หนึ่งเพื่อปิดปากไม่ให้พนักงานก่อหวอดเรื่องการโกงกินในระดับสูง ถือเป็นการโกงกินแบบบุปเฟ่ต์ ทั่วถึงตามลำดับขั้น นอกจากนี้วิสาหกิจขนาดใหญ่หลายแห่งยังปรนเปรอผู้บริหารระดับสูงด้วยงบประมาณ เลี้ยงดูปูเสื่ออย่างอิ่มหมีพีมัน ล่าสุดมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นบางแห่งจ่ายโบนัสแก่เจ้าหน้าที่ ทั้งที่มีสวัสดิการมากกว่าภาคเอกชนมากมาย แม้แต่ค่ารักษาพยาบาลยังรวมถึงรุ่นพ่อรุ่นลูก วิสาหกิจเหล่านี้อาศัยต้นทุนที่ต่ำจากสถานะ (กึ่ง) ผูกขาดหรือจากการขุดทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ ทำให้ได้กำไรงาม จึงโยนผลประโยชน์ให้พนักงาน แต่พนักงานวิสาหกิจเหล่านี้ไม่ใช่ปัจจัยการผลิตหลักเลย ปัจจัยการผลิตหลักกลับเป็นอสังหาริมทรัพย์ เครื่องจักร ใบอนุญาตหรือสัมปทาน พนักงานเป็นแค่เบี้ยเท่านั้น อาจสรุปได้ว่าการโกงทำนองนี้นอกจากไม่สร้างแบรนด์ให้วิสาหกิจ แล้ว ยังกัดกร่อนทำลายแบรนด์ตนเอง สังคมสูญเสียความเชื่อมั่น และที่สำคัญผู้บริโภคต้องแบกรับภาระมากขึ้น จะให้วิสาหกิจทั้งภาครัฐและภาคเอกชนเติบโตอย่างยั่งยืนและมี CSR จึงต้องแก้การโกงในมิติการให้สวัสดิการที่เกินพอดี เพราะการทุจริตถ่วงความเจริญของชาติ โดยเฉพาะในภาวะที่ไม่มีผู้แทนของประชาชนมาตรวจสอบยิ่งทำให้เจ้าหน้าที่ของรัฐโกงกินมากขึ้น ประเทศชาติก็เศร้าหมอง

ที่มา : http://www.lokwannee.com/web2013/?p=252501

วันที่ 5 ม.ค. 60